TMMOB Şehir Plancıları Odası: "Buca eski cezaevi alanı yapılaşmaya açılamaz"

İzmir Büyükşehir Belediyesi, Buca Eski Cezaevi alanının bir bölümünü yapılaşmaya açmayı öngören imar planı değişikliğiyle ilgili yeni bir adım attı. Ancak, bu hamle, Şehir Plancıları Odası’ndan sert tepki aldı. Oda, alandaki kamusal kullanım kararlarının kaldırılarak yapılaşmaya açılmasını eleştirerek, yargı kararlarına ve mevcut planlara aykırı olduğunu belirtti.

Kamusal Alanın Yıkımı ve Belirsiz Gelecek

Buca Eski Cezaevi, uzun yıllardır İzmir kamuoyunun gündeminde yer alıyordu. 2022 yılında, hukuki dayanakları tartışmalı bir şekilde yıkılan cezaevi, o zamandan bu yana belirsiz bir geleceğe sahipti. Yıkım sürecinde kamuoyunun ve meslek örgütlerinin uyarıları dikkate alınmadı ve alanın geleceğiyle ilgili net bir plan ortaya konulmadı.

Şehir Plancıları Odası, alandaki yıkımın sadece fiziksel bir değişiklik değil, aynı zamanda toplumsal hafızanın silinmesi anlamına geldiğini vurguluyor. Buca Eski Cezaevi, fikirleri nedeniyle tutuklanan pek çok politik mahkûmun ve ailelerinin insan hakları ihlallerine tanıklık ettiği bir mekan olarak toplumsal hafızada derin izler bırakmıştı.

Kamusal Kullanım ve Hukuki Çelişki

Oda tarafından yapılan açıklamada, Buca Eski Cezaevi alanının kamusal açık alan olarak değerlendirilmesi gerektiği, bu doğrultuda alınan yargı kararlarının yüksek yoğunluklu yapılaşmaya karşı olduğu ifade edildi. Yargı, yapılaşmanın şehircilik ilkeleri ve kamu yararıyla bağdaşmadığını açıkça ortaya koymuştu.

Şehir Plancıları Odası, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin, daha önce alana yönelik kamusal kullanım kararını içeren plan kararına sahip çıkması gerektiğini belirtiyor. Yeni plan değişikliğiyle, alana yeniden yapılaşma getirilmesinin, kurumsal tutarsızlık ve hukuki kararlara aykırılık oluşturduğunu savunuyor.

Toplumsal Sorunlar ve Kent Güvenliği

Buca Eski Cezaevi alanının yapılaşmaya açılması halinde, bölgede ciddi toplumsal ve altyapı sorunlarının ortaya çıkacağına dikkat çekiliyor. Yapılaşma ile birlikte Buca'daki trafik yoğunluğunun artacağı, altyapı sorunlarının derinleşeceği, nadir bulunan bir kamusal alanın kaybedileceği ve deprem riski yüksek İzmir’de önemli bir toplanma ve geçici barınma alanının ortadan kalkacağı vurgulanıyor.

"Kent Suçu İşlenemez"

Şehir Plancıları Odası, İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne seslenerek, Buca Eski Cezaevi alanının tamamının kamusal kullanım olarak kalmasını talep etti. Yapılaşma girişiminin, İzmir’in “kent suçu karnesine yeni ve ağır bir suç” eklemek anlamına geleceği ifade edildi.

Oda, kamu mülkiyetindeki alanın başka bir kamu kurumu tarafından kamusal amaçla kullanılmasının söz konusu olduğu bir durumda, bu kullanımdan bedel talep edilmesinin kamu yararıyla açıklanamayacağını belirterek, mevcut plan kararlarının uygulanması gerektiğini savundu.

Hukuki Mücadeleye Hazır

Şehir Plancıları Odası, Buca Eski Cezaevi alanının yapılaşmaya açılmasına karşı hukuki mücadele yürüteceklerini açıkladı. Kamu kurumlarının, kentsel hafızayı, kamu yararını ve kent güvenliğini gözeterek hareket etmeleri gerektiğini vurgulayan oda, tüm kamu kurumlarını ve kentlileri bu alana yönelik tutum almaya çağırdı.